Lựa chọn dầu ăn nào cho tốt?


Các nhóm chất béo chính trong dầu ăn
 
Muốn lựa chọn dầu ăn thế nào cho tốt, trước hết chúng ta phải hiểu về ba nhóm chất béo có trong dầu ăn, tác dụng của các nhóm này như thế nào.

a.Chất béo bão hòa (saturated fat)
– Tính chất hóa học: không có nối đôi giữa các nguyên tử cacbon
– Nhận dạng: có dạng rắn ở nhiệt độ thường
– Ví dụ: dầu dừa, mỡ, bơ sữa, shortening
– Ảnh hưởng sức khỏe: Một chế độ ăn giàu chất béo bão hòa đã được chứng minh là có liên quan đến nồng độ cholesterol trong máu cao và làm tăng nguy cơ bị bệnh tim mạch.

b.Chất béo chưa bão hòa đơn (monounsaturated fat, là dạng ester của nhóm axit béo chưa bão hòa đơn MUFA)
– Tính chất hóa học: chỉ chứa một nối đôi cacbon-cacbon trong phân tử
– Nhận dạng: có dạng lỏng ở nhiệt độ thường và trở nên đục khi bỏ vào tủ lạnh
– Ví dụ: dầu ô liu, dầu cải canola, dầu phộng, dầu bơ, dầu hạt hạnh nhân, dầu hạt dẻ (hazelnut), ngoài ra cũng có trong mỡ lợn và mỡ ngỗng
– Ảnh hưởng sức khỏe: khi được dùng thay thế cho chất béo bão hòa, chúng giúp giảm lượng cholesterol trong máu và làm giảm nguy cơ bệnh tim. Dầu ô liu, với hàm lượng chất béo chưa bão hòa đơn cao nhất, đã được chứng minh là giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch đáng kể.

c.Chất béo chưa bão hòa đa (polyunsaturated fat, là dạng ester của nhóm axit béo chưa bão hòa đa PUFA):
– Tính chất hóa học: có chứa từ hai nối đôi cacbon-cacbon trở lên
– Nhận dạng: có dạng lỏng ngay cả khi bỏ vào tủ lạnh
– Ví dụ: dầu nành, dầu bắp, dầu hướng dương, dầu mè, dầu quả óc chó (walnut)
– Ảnh hưởng sức khỏe: Khi được dùng thay thế cho chất béo bão hòa, chúng giúp giảm lượng cholesterol trong máu, do đó làm giảm nguy cơ bệnh tim. Omega-3 và omega-6 là hai nhóm chất béo chưa bão hòa đa được biết đến nhiều nhất. Cả hai nhóm đều cần thiết cho một sức khỏe tốt, nhưng omega-3 còn có ảnh hưởng tốt cho tim và có tính kháng viêm.
 

Loại dầu/mỡ

Chất béo chưa bão hòa đa (%)

Chất béo chưa bão hòa đơn (%)

Chất béo bão hòa (%)

Dầu dừa

2

6

86

Bơ sữa

3

21

51

Mỡ lợn

11

45

39

Mỡ ngỗng

11

56

27

Dầu ô liu extra virgin

10

76

14

Dầu cải canola

28

63

7

Dầu đậu phộng

32

46

17

Dầu cám gạo

33

47

20

Dầu mè

41

40

14

Dầu bắp

54

27

12

Dầu hạt hướng dương

65

20

10

Dầu nành

61

22

15

Dầu cọ

10

40

50

 
Điểm khói của dầu ăn
 
Mỗi một loại dầu/mỡ chịu được một mức nhiệt độ khác nhau, giới hạn đó gọi là điểm khói, qua mức đó dầu trở thành độc.
 
Ngay cả mỡ động vật cũng có điểm khói vì vậy người ta khuyên không nên ăn thịt nướng mà mỡ chảy xuống than bốc hơi lên. Các chất độc này có liên hệ mật thiết với việc làm tăng các bệnh về tim mạch, tai biến mạch máu não, Parkinson, Alzheimer, Huntington, bệnh về gan và một vài loại bệnh ung thư.
 
Nhiệt độ nấu ăn tiêu chuẩn tại nhà:
chảo (xào) trên lửa đầu bếp: 120 ° C (248 ° F)
chiên: 160 - 180 ° C (320 ° F - 356 ° F)
nướng lò: Trung bình 180 ° C (356 ° F)
 
Hãy cũng xem bảng so sánh điểm khói của các loại dầu để có sự lựa chọn phù hợp cho từng mục đích sử dụng:
 

Dầu/Chất béo

Điểm khói

Tiếng việt

Tiếng Anh

°C

°F

Dầu hạt lanh chưa tinh luyện

Unrefined flaxseed oil

107°C

225°F

Dầu hoa rum chưa tinh luyện

Unrefined safflower oil

107°C

225°F

Dầu hướng dương chưa tinh luyện

Unrefined sunflower oil

107°C

225°F

Dầu ngô chưa tinh luyện

Unrefined corn oil

160°C

320°F

Dầu hướng dương giàu oleic chưa tinh luyện

Unrefined high-oleic sunflower oil

160°C

320°F

Dầu olive extra virgin

Extra virgin olive oil

160°C

320°F

Dầu lạc chưa tinh luyêntj

Unrefined peanut oil

160°C

320°F

Dầu hoa rum bán tinh luyện

Semirefined safflower oil

160°C

320°F

Dầu đậu nành chưa tinh luyện

Unrefined soy oil

160°C

320°F

Dầu óc chó chưa tnh luyện

Unrefined walnut oil

160°C

320°F

Dầu hem(gai dầu)

Hemp seed oil

165°C

330°F

Butter

177°C

350°F

Dầu hạt cải bán tinh luyện

Semirefined canola oil

177°C

350°F

Dầu dừa

Coconut oil

177°C

350°F

Dầu mè chưa tinh luyện

Unrefined sesame oil

177°C

350°F

Dầu đậu nành bán tinh luyện

Semirefined soy oil

177°C

350°F

Mỡ lợn

Lard

182°C

370°F

Dầu hạt mắc ca

Macadamia nut oil

199°C

390°F

Dầu cải (Expeller Pressed)

Canola oil (Expeller Pressed)

200°C

400°F

Dầu cải tinh luyện

Refined canola oil

204°C

400°F

Dầu óc chó bán tinh luyện

Semirefined walnut oil

204°C

400°F

Dầu olive chất lượng caoextra virgin ít axit

High quality (low acidity) extra virgin olive oil

207°C

405°F

Dầu mè

Sesame oil

210°C

410°F

Dầu hạt bông

Cottonseed oil

216°C

420°F

Dầu hạt nho

Grapeseed oil

216°C

420°F

Dầu olive virgin

Virgin olive oil

216°C

420°F

Dầu hạnh nhân

Almond oil

216°C

420°F

Dầu hạt phỉ

Hazelnut oil

221°C

430°F

Dầu lạc

Peanut oil

227°C

440°F

Dầu hướng dương

Sunflower oil

227°C

440°F

Dầu ngô tinh luyện

Refined corn oil

232°C

450°F

Dầu cọ

Palm oil

232°C

450°F

Dầu hạt cọ

Palm kernel oil

232°C

450°F

Dầu hướng dương oleic cao tinh luyện

Refined high-oleic sunflower oil

232°C

450°F

Dầu lạc tinh luyện'

Refined peanut oil

232°C

450°F

Dầu mè bán tinh luyện

Semirefined sesame oil

232°C

450°F

Dầu đậu nành tinh luyện

Refined soy oil

232°C

450°F

Dầu hướng dương bán tinh luyện

Semirefined sunflower oil

232°C

450°F

Dầu olive pomace

Olive pomace oil

238°C

460°F

Dầu olive extra light

Extra light olive oil

242°C

468°F

Ghee

Ghee (Clarified Butter)

252°C 

485°F 

Dầu cám gạo

Rice Bran Oil

254°C

490°F

Dầu hoa rum tinh luyện

Refined Safflower oil

266°C

510°F

Dầu trái bơ

Avocado oil

271°C

520°F

 
Cách lựa chọn và sử dụng dầu ăn
- Hạn chế tối đa các quá trình chế biến có sử dụng dầu ở nhiệt độ cao vì tất cả các loại dầu/mỡ đều tạo ra sản phẩm không tốt cho sức khỏe khi bị oxy hóa. Chỉ đun dầu vừa đủ nóng cho mục đích nấu nướng, tránh vượt quá ngưỡng tạo khói của dầu vì khi đó lượng chất độc hại sẽ được sinh ra với tốc độ cao hơn nhiều.
- Nếu dùng dầu ở nhiệt độ cao thì nên loại bỏ dầu ra khỏi sản phẩm nhiều nhất có thể (ví dụ dùng khăn giấy thấm dầu).
- Không nên dùng lại dầu cũ đã qua sử dụng vì quá trình tạo ra chất độc aldehyde sẽ càng nhanh hơn.
- Chú ý thông khí trong nhà trong lúc chiên xào để tránh tích tụ các chất độc bay hơi do phản ứng oxy hóa dầu gây ra.
- Nên có nhiều loại dầu trong nhà để dùng vào những mục đích khác nhau:
+ Để chiên cao lửa, nướng và ướp đồ để nướng, sử dụng dầu có điểm khói cao
+ Để xào nhanh, chiên nhanh, sử dụng dầu có điểm khói trung bình
+ Để trộn salad, xào nhẹ, không chiên rán lửa tỏ, sử dụng dầu có điểm khói thấp
 
Nguồn: Leafshop tổng hợp
Chia sẻ:

Viết Bình luận